Dni coraz dłuższe
Co wiecie o Dniu Polarnym? Że występuje przy biegunach, że jest długi... Ale jak długi? Jak daleko sięga? A ile czasu trwa dzień trochę dalej od bieguna?
Pływając po Bałtyku oczywiście ciężko ich doświadczyć ale też może być fajnie. Na przykład gdyby tak popłynąć ile się da na północ? To tylko 100km od koła podbiegunowego...
Aktualizacja 23.04.14: Gedania ma wolne miejsca*).
Podpierając się ciocią wikipedią:
Koło podbiegunowe - równoleżnik ziemski o szerokości geograficznej 66°33'39"N (na półkuli północnej) lub 66°33'39"S (na półkuli południowej)(stan na 1 stycznia 2000 roku według wzoru Juliana Laskara).
Koło podbiegunowe jest nieustannie w ruchu i zmienia nieznacznie swoją szerokość geograficzną. Przez ostatni milion lat granica ta zmieniała się o blisko 250km (65,5°-67,7°N i S). Obecnie (do roku 2015) północne koło podbiegunowe przesuwa się na północ a południowe na południe. 1 grudnia 2013 roku znajdowało się na szerokości odpowiednio 66°33'45.066"N i 66°33'45.066"S (według wzoru J.Laskara).
Na kole podbiegunowym Słońce powinno znajdować się na horyzoncie, gdy nad Zwrotnikiem Raka lub Zwrotnikiem Koziorożca znajduje się ono w zenicie. W rzeczywistości Słońce jest widoczne wówczas trochę wyżej z powodu refrakcji. Odległość koła podbiegunowego od bieguna wynika z nachylenia osi obrotu Ziemi do płaszczyzny ekliptyki. Gdyby to nachylenie było mniejsze niż 45°, koła podbiegunowe znajdowałoby się bliżej równika niż zwrotniki - z taką konfiguracją mamy do czynienie np. na planecie Uran.
Na wyższych szerokościach geograficznych w dniach przesilenia letniego lub zimowego Słońce przez całą dobę znajduje się pod horyzontem - odpowiednio na półkuli północnej na przełomie 4. kwartału i 1. kwartału następnego roku, na południowej - na przełomie 2. i 3. kwartału, gdy panuje tam zima. Występuje tam wówczas tzw. noc polarna. Sytuacja odwrotna, kiedy Słońce znajduje się cały czas ponad horyzontem, to dzień polarny.
Ze względu na zjawisko refrakcji atmosferycznej obszary występowania nocy polarnych i dni polarnych nie pokrywają się ze sobą. Obszar występowania dni polarnych jest nieco większy niż obszar zawarty wewnątrz koła podbiegunowego i wynosi φ >65°42', zaś obszar nocy polarnych - nieco mniejszy wynoszący φ >67°24'.
Wracając zaś do Bałtyku płynąc uparcie na północ trafimy do fińskiego Kemi lub szwedzkiej Töre. Almanach na 2014 jasno podaje, że na przełomie 21. i 22. czerwca słońce jest "Up all day". We wakacje noc trwa tam niecałe dwie godziny licząc od zachodu do wschodu słońca. Fajnie? Wiem, że to nie to samo co Bergen i Lofoty ale uwierzcie mi - do Norwegii możecie polecieć na rejs z palcem w... zęzie. Za to rejs po zatoce Botnickiej już nie zdarza się codziennie.
Na taką gratkę polowałem ok kilku lat (może nie jakoś bardzo pilnie, ale nie rzuciło mi się w oczy nic przez kilka ostatnich. Widziałem za to kiedyś zdjęcia jak tam potrafi być ładnie. Jeśli wszystko się dobrze potoczy po wakacjach pokażę Wam własne. W chwili pisania tego artykułu (nie)stety wszystkie miejsca na s/y Nest Akademii Morskiej z Gdyni są już zarezerwowane - ale gdyby ktoś bardzo chciał, to pamiętajcie, że cuda się zdarzają*). Trzeba tylko bardzo mocno wierzyć - pilnujcie last minute, a nóż się ktoś wykruszy (oby nie ja)?
Szczerze mówiąc przygotowując ten tekst liczyłem, że jeszcze jakieś wolne miejsca zostaną ale wyszło inaczej - szkoda, a żeby tekst się zmarnował. Dla łakomych dni polarnych na pocieszenie pozostaje jeszcze rejs z Adamem Anczurą na Bonawenturze (Adam, link!) - droższy ale za to przynajmniej dwa etapy zawadzają o Lofoty - moje następne marzenie po Botnickiej. Później będzie trudniej spełniać marzenia... w kolejce czeka Wyspa Króla Jerzego, ale wierzę, że i to się uda zorganizować przed wizytą w Hilo.
Wy też wierzcie, i przede wszystkim nigdy nie sprzedawajcie swoich marzeń, one są jedyną solą życia - człowiek bez marzeń przestaje być człowiekiem. A przykładów, że wystarczy tylko chcieć (bardzo, bardzo mocno i na prawdę) ale jednak tylko chcieć by się spełniły nie tylko żeglarski internet jest pełen.
Wschody i zachody Słońca w Kemi. (źródło timeanddate.com)
*) Aktualizacja 23.04.14: A nie mówiłem? Piotrek Cichy podesłał informację, że jego znajomy płynie Gedanią do Zatoki Botnickiej i ma jeszcze ostatnie wolne miejsca. Szczegóły na www.botnicka2014.pl.